clan names πŸ’™ clan history πŸ’―

Umlando wenkosi uZwide kaLanga, Nxumalo Clan History

Want a t-shirt with your clans? click here to see pictures

Nxumalo: king Zwide kaLanga history

UZwide kaLanga (1758-1825) wayeyinkosi yesizwe sakwaNdwandwe (Nxumalo) kusukela ngeminyaka yawo-1805 kuya cishe ngowe-1820 Wayeyindodana kaLanga KaXaba, inkosi yakwaNxumalo. Inganekwane ithi unina kaZwide, iNdlovukazi uNtombazi, wayeyisangoma. Waqoqa kabi ugebhezi lwekhanda lwamakhosi ayenqotshwe uZwide ngoba lwalumenza azizwe enamandla

Impilo Yezepolitiki:

Ngesikhathi uZwide eba yinkosi, abakwaNxumalo babekhula ngamandla ezempi. Enesifiso sokwandisa ubukhosi bakwaNxumalo, uZwide wayeyimbangi evelele kaDingiswayo inkosi yakwaMthethwa kanye noJenene noyise wodumo, uShaka kaSenzangakhona, umsunguli woBukhosi bakwaZulu. AmaZulu akholelwa ukuthi nguyena ophethe umfecane okuthiwa uqanjwe uShaka. Owahlanganisa abantu abakhuluma isiZulu baba umbuso osabekayo.

Izenzo zempi:

UZwide wafuna ukwandisa imingcele yakhe, kwathi ngo-1818 wachitha amandla oMbuso wakwaMthethwa, ngemva kokuba ebulale inkosi uDingiswayo. Wabuye walwa nensizwa yakwaZulu empini yaseGqokli Hill. Wachitha uMbuso wakwaKhumalo ongumakhelwane wabulala inkosi yabo uMatshobana KaMangete. Indodana kaMashobana kanye nendlalifa uMzilikazi yabaleka kwaNxumalo yayocela ukukhosela kuShaka owayeselungise insalela yakwaMthethwa ngaphansi kombuso wakhe. Ekwazi lokhu, uZwide wahlela ukubhidliza uMbuso kaZulu ukuze aqinisekise ukubusa kwamaNdwandwe kwaZulu.

Ngo-1820, wahola ibutho lakhe empini elwa noZulu empini yomfula uMhlatuze. Amabutho akhe abanjwa ewela umfula uMhlatuze ngesikhathi ehlaselwa amabutho kaZulu, ahlakazeka amabutho akwaNxumalo. UZwide wabaleka nensali yendlu yakhe ngaphesheya komfula uPhongolo.

Ngemva kokuba uZwide nezihlobo zakhe bebalekile, uZulu wahlasela bonke abantu bakhe, wabulala abaningi eMome Gorge, indawo eyihlane. AmaZulu ahlasela inhlokodolobha yakwaNdwandwe, KwaNongoma. Ukunqoba kukaZulu kwandulela ukuhlakazeka kukaZwide isizwe samaMfekane okwanika isithombe sokuthi ukunqoba kukaShaka kwakuyisiqalo samaMfecane noma ukuhlakazeka. Amabutho kaZwide abalekela enyakatho, lapho asungula imibuso yawo, njengombuso wamaShangane eGaza owabunjwa nguSoshangane.

Previous

Izithakazelo zakwa Nzima

Next

Izindaba ezinhle!

3 Comments

  1. What is the different between Nxumalo and Ndwandwe? Is it Nxumalo or Nxumayo?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Powered by WordPress & Theme by Anders Norén

error: