clan names 💙 clan history 💯

izithakazelo

Category: Tinanatelo Page 4 of 7

Tinanatelo – NHLENGETFWA

Tinanatelo – NHLENGETFWA

Mahlasela.
Msutfu.
Nkhomonye,
Labanye bankhomo nyenti.

Tinanatelo – VILANE

Tinanatelo – VILANE

Khota.
Mkhulandle.
Mncane.
Mnabela.
Dlamane waKhota.
Masisa libalele njengenkhosi.
Vukani njengebalandzakati.

Tinanatelo – MBHAMALI

Tinanatelo – MBHAMALI

Mveni.
Tfoleni.
Wena lowageza ngelubisi emanti akhona.
Wena lomanangananga njengemphangele.
Wena waseBuhleni.

Tinanatelo – ZIKALALA

Tinanatelo – ZIKALALA

Khuzeni.
Mhayise
Mbangalulaka.
Masilakuphepha.
Wena ungashaywa ngendvuku,
Ngoba indvuku uyayilandzela.
Meluleka.
Sokati.
Dvungamanti ngetinyawo.
Sikhomba munye njengemtsakatsi,
Batsi kawuloyi kantsi uyaloya.
Wena wakaLaMaphosa.
Sitsandz’ inkhosi.
Buso benkhomo kanye
Netimphondvo tayo.

INKHOMO YEMGANO

INKHOMO YEMGANO

Inkhomo yemgano yinkhomo lesuka nentfombi kubo, leyinikwa nguyise, uma iganiswa nome yendziswa nguye uyise. Ihamba nayo iya le emtini.

Lenkhomo ifike ingangeniswa yona noma umtsimba ungena, itawuze ingene ngakusasa umtsimba sewenyuka sewusuka emfuleni, ungene uyichuba ngembili udzine uyoyifaka esibayeni. Sekutakutsi emva kwekutsi ugidze umtsimba makoti sewutawungena esibayeni aphetse indvuku layinikwe nguyise afike ashaye ngayo lomgano. Lokushaya lomgano usuke akhombisa kwekutsi ula nje yena utfunywe nguyise, uyendziswa.

NgesiSwati umnumzane uyasuka nje nakaboba likhaya lapho khona intfombi yakakhe itawuphatseka kahle khona, asuke ayibite atsi mntfwanami ngicabanga kukwendzisa lapha kaSibanibani, nentfombi ivume ngobe ihlonipha uyise. Kanjalo nje sewuyaphuma umtsimba uya kulelo khaya. Ngalomgano-ke loyise ucelela umntfwanakhe inkhonto kulaba bekunene ngoba abakasomi nekusoma. Umnumzanne uma ngabe anemandla-ke umgano upheleketelwa ngulenye inkhomo lebitwa ngemshoba (lishoba lemgano) nome bukhati.

Intfo beyenta banumzane baganise kakhulu ngulokutsi ngesiSwati umfati wekwendziswa nguye lofika adle umuti, lokusho kutsi indlalifa itawutalwa nguye. Uma afike wakhandza kunabozakabo labatiganela bona, ufika abe ngetulu kwabo lowekwendziswa nguyise noma afike muva. Yena uba ngaphansi kuphela kwemfati lonesibongo sagogo walapha ekhaya lotala umnumzane.

Naye gogo walakhaya ungephasi kepha kwalotalwa yindvuna, naye longephasi kwalotalwa sikhulu kumbe ngumntfwanenkhosi, naye longephasi kwalotalwa yinkhosi. Kepha nje uma kulikhaya lemfokatana nje loyo lowendziswe nguyise ufike awudle umuti. Banumzane labanyenti-ke bese bayabendzisa bantfwababo ngekubona loko.

Ingwenyama Bhunu waMbandzeni waMswati waSobhuza

Ingwenyama Bhunu waMbandzeni waMswati waSobhuza

Nayo-ke ingwenyama Bhunu waMbandzeni waMswati waSobhuza waNdvungunye waNgwane waSidvwabasilutfuli waLudvonga lwaMavuso. Lamanye emabito akhe nguNgwane wesihlanu, nguMahlokohla, nguHhili, nguKhothamazecumhlanganiso.

Nguye Mahlokohla lomnyama,
Londzatja ngentsamo;
Lohlokohle tiimbiba tenta buhlakalala
Taye tayawubanjwa ngudaladi
Esangweni kaZombodze wemagugu.
Ngiyo ingwe ledl’ ematfole etinyatsi.
Ngiyo inyoni ledlalel’ emahubheni etintsaba.
Nyoni tidla atiwesuli umlomo.
Nkhomo taphela tinselo
Tiy’ emaMphondvweni.
Ngiyamesaba umntakaMadzanga
Ngoba ubite inkhosi ngebudzatja,
Wayibita ngebugeletane.
Buhlalu kabuhlangani entsanyeni
Ingani kuCikose buyahlangana
Uyezwa wena waphakatsi!
Bayethe!

TIBONGO TENKHOSIKATI NANDZI WAMATIKWENI NKAMBULE

TIBONGO TENKHOSIKATI NANDZI WAMATIKWENI NKAMBULE

INkhosikati Nandzi beyitalwa nguMatikweni wakaNkambule, ingwazi lenkhulu yeNkhosi Mswati wesibili, eBuseleni. Wendza enkhosini Mswati, dzadzewabo Tibati waba yinhlanti yakhe. Abehlala eGunundvwini lebekungumuti waMswati. Ufike watala Mbandzeni.

Nandzi wabulawa yiNkhosi Mswati ngeligama lelachamuka endvuneni Khambi wakaSikhondze. Khambi lo kutsiwa banyenti bantfu labafa ngenca yakhe abacambela laluhlata enkhosini umsila utalele incawane kantsi bamsulwa. NakuNandzi kwaba njalo.

Nandzi waGasolo kubeSutfu.
INkhwabazane leyabatjelwa timbilapho,
Talabanye tiyahlamusa.
Lodlala bakufilisa bafilisi.
Wena wafilisa Majozikazi wakakaZulu.
Mbukwa masoka endlunkhulu,
Bese bayakusolisisa bafokatane;
Babe boLombambiso kubakaMkhabela,
Wavunyelwa nguKhambi kubakaSikhondze,
Indlovu ibaphikisa ngemalanga
Lamabili latiwako.
Bakwentakalisa emaweni,
Bentela lilanga kukhanya.
Wena weGunundvwini.
Nkhosi.

BakaMnisi

BakaMnisi

BakaMnisi, boMvuleni, boNkhophe timayaka, ngendzabuko babeSutfu. Bebakhe kusuka eDlomodlomo, eManzana, kubheka emphumalanga kuya kaNgwane kufaka ekhatsi lapho sekusiciwu khona setilwane iMalolotja kuye kuyokhawula ngeMbuluzi lemnyama. Bebakhelene nebakaMncina nebakaMagagula nebakaMaseko.

Mnisi utele Madlalisa naLukhambule. Madlalisa utele Manyovu lokunguyena tindlu letinyenti letikhona takaMnisi tiphuma kuye. Manyovu lo lelinye libito lakhe shengatsi bekunguMantjolo, abakhe lapho sekukuseSidvwashini khona lamuhla.

ENtabamhlophe kunesitiba, lekutsiwa sitiba sakuMantjolo, lapho kutsiwa khona wakaMnisi akaminti khona. Kutsiwa bekutsi nome kunembango webukhosi, batsatfwe laba lababangako basiwe kuso lesitiba,bafakwe ekhatsi nesikhuni lesivutsako. Lotawuphuma naso sivutsa kusho kutsinguye lokhetfwe ngulabadzala bemaMvuleni.

Ekufikeni kwebakaDlamini uma basuka eShiselweni babakhandza babuswa nguye Manyovu, lobongwa kutsiwe nguManyovu labengadzinwa nakusutela. Ikhona lenye indlu yaseSilotfwane, yaLukhambule waMnisi, umnakaboMadlalisa uyise waManyovu.

Somhlolo ekuhlaselweni kwakhe nguZidze wasuka eShiselweni wayekwakha dvute naseSinceni, wakha umuti wakaPhungalegazi. Nakhona lapho Zidze wamhlasela, wasuka Somhlolo wabalekela kubakaMaseko ngaseBhunya kuKhabangobe. Kusuka lapho wagudla liGwa(Vaal) wenyuka nalo wesuka wacondza enyakatfo wayewukhosela kuMagobhoyi labengumntfwanenkhosi wesive sebaPedi labakhe dvute neDlomodlomo. Ngalesikhatsi akhile la eDlomodlomo sewuyacala uhlasela letinye tive abakhelene nato. NebakaMnisi kungenteka kwekutsi wabahlasela ngaso lesikhatsi.

Kutsite sekubusa inkhosi Mswati, Manyovu sewuyakhotsama. Loko sekususa umbango kubasabakhe Manyovu, boNjinji, naNkhundla, naMsundvuka naMajahane. Njinji asuke abulale Msundvuka naNkhundla. Lesento sakhe samecatsa nenkhosi Mswati lowabahlasela bakaMnisi wabachitsa. Lokunye lokwenta abahlasele,kutsiwa ngaloyo mnyaka lana kakhulu litululenta tikhukhula. Kwatiwa ngabo boMnisi labente letikhukhula.

Njinji wabaleka, banalomunye lokungatiwa kahle ngaye, Hanisi waMitsi, behlela eMhlongamvula. Bengca bayawukhawula ngeLukhahlamba(Drankensberg). Baphindze bancandzeka babuya batekwakha dvutane neMkhomazana ngaseSilobela(Carolina).

Tindlu takaMnisi time ngalendlela:

YAMSUNDVUKA(BADPLAAS)
————————————-
Mnisi utele Madlalisa, lotele Manyovu, lotele Msundvuka, lotele Maloyi lotele Mkofumane, lotele Bhekumuzi.

Bhekumuzi wabekwa ngewe-1992 njengenkhosi yesitiba.

YALUKHAMBULE(EMAPHALALENI)
———————————————
Mnisi utele Lukhambule, lotele Madludlu, lotele Sihhamula, Siphungo, lotele Madludlu 2.

Laba bebakhe eSilotfwane, kepha ngesikhatsi kusukunyiswa siciwu sakuMalolotja basuswa baya eMaphalaleni. Sihhamula utele Gobindvodza,Siphungo, Mcebi naMashopha. Gobindvodza abeyiNyatsi ngekubutseka futsi bekunguye bekumele alandzele Sihhamula kepha wasala emphini yaseMshadza kaSikhukhune banaMashophi naMcebi. Siphungo yena abeyiNdlavela.

YANKHUNDLA(BEDESKUDI)
————————————-
Mnisis utele Madlalisa, lotele Manyovu, lotele Nkhundla, lotele Ndlalambi, lotele Dvuma, lotele Ndinda,lotele Makhubalo.

YASETJENI LEMBUBE
—————————
Mhhomeli utele Maliwa. Shengatsi iphuma kuNjinji lendlu nome kungatiwa kahle.

TINANATELO
——————-
Mnisi.
Mvuleni.
Nkhophe timayaka.
Lwandle kaluwelwa,
Luwelwa tinkhonjane,
Tona tiphaphaetulu.
Gwadlagwadla.
Nine nangena kuMantjolo
Naphuma nesikhuni sivutsa.
Nine beMhlongamvula.
Manyovu lobengadzinwa nakusutela.

TAGA TESISWATI

TAGA TESISWATI

EMEHLO NAMABILI AYABONISANA.
Kuhle kuba nebantfu labakubonisako lapho wenta khona emaphutsa, ngako ungenyanyi uma umuntfu akutjela emaphutsa akho ngobe uyakulungisa kutsi wente lokungiko.

HAMBA SANDLA, BUYA SANDLA.
Kuyasitwana nanibantfu. Kungabi kutsi wena solo ucela lusito kepha umuntfu nasafuna lusito kuwe sewumlahlela tandla ngobe naye akayuphindza akusite.

LONKHE LIMASEKO MATSATFU.
Yonkhe indzawo inetinkhinga takhona. Wena ungatfutsa eNhlangano utsi uyekwakha eMbabane ngobe utsi kuncono khona, kantsi nakhona utawufike uhlangane netakhona lobungatati ngobe ungakahlali khona. Kususelwa ekutsini kadzeni bekuphekwa ngemlilo waphasi etiko. Lapha etiko-ke bekubekwa ematje lamatsatfu, emaseko, lebekutsi nome umlilo sewucimile wona abesolo abambe kushisa kushise nje nalandlini. Ngesintfu-ke bekubekwa emaseko lamatsatfu etiko, kute lapho bewutfola sekubekwe lesinye sibalo khona. Kuphindze kutsiwe lonkhe linabondozolwane balo.

NASOBHUZA UYAHLETJWA.
Kute lekungakhulunywa ngaye lakulomhlaba. Wonkhe umuntfu bakhona labamkhuluma kabi nome ngabe ulunge kanganani, nome angenta kahle kanganani. Kepha bakhona labatawubona emabala kuye. Kususelwa ekutsini Sobhuza abeyinkhosi beyitsandvwa kakhulu. Kepha nanaye bakhona bebamhleba.

SIBINDZI UYABULALA, SIBINDZI UYAPHILISA.
Ngemagama lankha lashiwo ngumuntfu losatidzelile, losatilahla ematsambo, losatsi akwenteke lokwentekako. Ngobe kulesinye sikhatsi nome ungati nome utawuphumelela kufuneka uvele wente sekuyobonakala khona ngobe nakaMakhanya kwatikhanyela. Ugwinye litje nje utsi sibindzi uyabulala, sibindzi uyaphilisa ngitawubona-ke lamuhla kutsi uyangibulala nome uyangiphilisa.

SILILO KASIPHELI.
NgesiSwati kulilela umuntfu lofele akupheli, ingci nje nangabe bewungekho mhla wekushonelwakwakhe. Nitakutsi mhla nibonana, ngeSiSwati, ucale umlilele, bese-ke niyachubeka niteka letinye.

TIBANJWA NGALETIKUDLAKO.
Wonkhe umuntfu unentfo layitsandza kakhulu. Uma-ke wena umfuna lapho amncane ngakhona tfola kwekutsi utsandzani, bese usebentisa loko lakutsandzako. Angitsi nje nemntfwana nabafuna angesabi kumbe usiwe kadokotela bavele bametsembise kutsi uma angenukhala bamtsengela emaswidi, nembala kuticinise kwemntfwana kuve leli lemaswidi.

TONKHE TITIBA TIYAWUGCWALA SIHLABATSI.
Kute lokungeke kuphele lakulomhlaba. Konkhe lokukhona kutawuhamba kushabalale.

UMTSAKATSI AKANCENGWA.
Umuntfu lomubi akancengwa ngesiSwati, ngobe nitabe solo nincengana naye asuke yena anente silo sengubo. Ngobe vele mubi ngusidlani, unenhlitiyo lembi.

SINANATELO SAKA NGUBENI

SINANATELO SAKA NGUBENI

Mntungwa.
Nkhomo!
Luvuno!
Ncobokati!
Mphindzela!
Mgudlu wemadvodza,
Batsi ungabulali inkhalankhala ngoba yasita bakenu

Page 4 of 7

Powered by WordPress & Theme by Anders Norén

error: