TAGA TESISWATI 5

TAGA TESISWATI

LIBUNJWA LISEVA. Umntfwana kufanele afundziswe inhlonipho nako konkhe lokuhle asesemncane, ingcondvo isasetsambile. Lokutsi libunjwa liseva kushiwo libumba, kutsi nawubumba kumele ubumbe lisesemanti lisavuma.Lesaga siyefana nalesi lesitsi lugotjwa lusemanti.

INKHOVU IPHUMA ETSANGENI.
Konkhe umntfwana langiko, ikakhulu lufuto, usuke akutsetse kubatali bakhe kungachamuki nje emoyeni. Nendlela latiphatsa ngayo ivama kusuke isuka khona kulabamkhulisile. Inkhovu ngulamanti laphuma etsangeni naliphekwa, ngumsobho walo. Angeke-ke inkhovu emlonyeni bese iyehluka kunelitsanga lephume kulo.

GUGA SITSEBE KADZE WAWUDLELA.
Kushiwo kumuntfu losagugile kantsi kumbe lwalungafakwa, nome kunentfo abedvume ngayo, kepha akasakwati ngobe umtimba ungasavumi ngenca yekuhamba kweminyaka. Utawuva-ke labo labamatiko sebatsi “hha guga sitsebe kadze wawudlela!” Sitsebe siphicwa ngetjani lokutsiwa lukhasi, atsi make uma asila etjeni abeke sitsebe sakhe kutsi lenhlama iwele kulesitsebe.

SISU SIBEKELWA NGEPHANDLE KWELUGOGO.
Ubotsi udla ucabangele likusasa ngoba kungeke kutsi ngoba udle kakhulu lamuhla sewutawusutsela nakusasa. Kepha kumele kudla ungakumosi ucabange kutsi nakusasa kusafuna udle.

INYOKA AYISHAYWA INHLOKO UNGAKAYIBONI.
Uma kunenkhinga lobhekene nayo, ungabhangateli noma uchamatele ujahe kuyisukumela. Kepha funa sisusa sayo kucala lapho isuka khona ngephambi kwekuyitsatsela tinyatsela tinyatselo. Nenyoka phela awuyishayi usabone sidvumbu kuphela inhloko ingakaveli ngobe ingakwenta kabi.

IMBIBA IDLA YETAYELE.
Umuntfu lapho ake atfola lusito khona uphindze abuyele khona lapho asenkhingeni kumbe adzinga luncedvo. Uma wake wamboleka imali utatsi nadzingile abuye kuwe, uma wake wamkhangeta lokutsite utatsi lapho akudzingile loko abuye kuwe. Imbiba luhlobo lweligundvwane, uma-ke ike yatfola sikhowa itabe solo ibuyela khona ngoba seyibonile kutsi kunekudla lapha.

INGULA LENDZALA IVAMA KUNUKA.
Kulukhuni kwekutsi umuntfu ehlukane nemikhuba yakhe, kumbe uyeba utsatsa ngelutwane, kumbe uyahleba nome ulidlabha. Kulukhuni kutsi avele akuyeke nje ehlukane nako. Nengula lesindzala ivele inuke emasi kani igeziwe nje ite lutfo ngekhatsi ngoba leliphunga alisaphumi lakuyo.